علت زوزه کشیدن پمپ هیدرولیک چیست؟ + راهکار
علت زوزه کشیدن پمپ هیدرولیک معمولا به 4 دلیل فشار زیاد روغن در سیستم، گرفتگی مسیر مکش پمپ، دمای غیر مجاز روغن یا هواگرفتگی است.
این سه اتفاق باعث می‌شوند که پمپ هیدرولیک صدای مداوم زوزه کشیدن داشته باشد که ممکن است مواقعی کم یا زیاد شود. در واقع زوزه کشیدن پمپ یک نشانه از وجود مشکل در سیستم هیدرولیک شما می‌باشد که اگر سریعتر آن را برطرف نکنید ممکن است به زودی نیاز به تعمیر پمپ هیدرولیک پیدا کنید. در ادامه به توضیح و بررسی دلایل افزایش فشار، گرفتگی مسیر پمپ و دمای غیر مجاز روغن و راهکار برطرف کردن این مشکل‌ها می‌پردازیم.
دلیل اول: فشار زیاد روغن
هر پمپ هیدرولیک، بر طبق کاتالوگ شرکت سازنده توان تحمل مقدار مشخصی از فشار را دارد. مثلا پمپ آرافن، نهایتا توان تحمل فشار دائمی 200 بار را دارد در صورتی که پمپ Roquet می‌تواند 250 بار فشار را به صورت دائم تحمل کند. هر چه فشار روغن به نهایت تحمل پمپ هیدرولیک نزدیک‌تر شود، اجزای پمپ مثل چرخ‌دنده‌ها یا پیستون‌ها، روغن را سخت‌تر منتقل می‌کنند و باعث افزایش صدای بیشتر می‌شوند. اگر فشار روغن شما بالاتر از حد توان تحمل پمپ هیدرولیک برود، این صدای زوزه کشیدن نیز به صورت چشمگیری افزایش پیدا می‌کند تا جایی که باعث خرابی و از بین رفتن اجزای پمپ هیدرولیک شما می‌شود.
دلیل دوم: گرفتگی مسیر مکش پمپ
هنگامی که مسیر قسمت مکش پمپ هیدرولیک به هر دلیلی مسدود یا کیپ شود، چون روغن کمتری به پمپ می‌رسد صدای زوزه کشیدن نیز بیشتر می‌شود. در این حالت، قسمت سیلندر پمپ هیدرولیک از روغن پر نمی‌شود و چون تمام اجزای آن فلزی هستند، با گردش خود باعث ساییده شدن و ایجاد صدای زیاد می‌شوند.
دلیل سوم: دمای غیر مجاز روغن
افزایش یا کاهش دمای روغن باعث شل یا سفت شدن آن می‌شود. به بیان علمی، دما رابطه مستقیم با ویسکوزیته (چسبندگی) روغن دارد. هر چه روغن داغ‌تر باشد، ویسکوزیته پایین‌تر و هرچه سردتر باشد، ویسکوزیته بالاتر است. دقیقا مانند تحمل فشار، هر شرکت سازنده‌ای دما و ویسکوزیته مجازی را برای پمپ هیدرولیک تعیین می‌کند که روغن سیستم شما باید در این محدوده دمایی کار کند.
در واقع تغییر چسبندگی روغن باعث تغییر خاصیت آن در فشار سازی شده و پمپ نمی‌تواند آن را به خوبی مکش و منتقل کند، این اختلال در مکش نیز باعث صدای زوزه پمپ هیدرولیک می‌شود.
دلیل چهارم: هواگرفتگی
در بسیاری از موارد وقتی هوا به روغن شما نفوذ می‌کند، باعث ایجاد پدیده کاویتاسیون می‌شود.
به نقل از ویکی‌پدیا:
هرگاه در سیستم هیدرودینامیکی (مانند پمپ‌ها، پروانه کشتی) افت فشار ایجاد شود به‌طوری که فشار سیال به فشار بخار نزدیک گردد، سیال در همان دما شروع به جوشش می‌کند که منجر به ایجاد حباب‌های بخار در سیال می‌شود. پدیده جوشش سیال در اثر افت فشار (نه افزایش دما) را کاویتاسیون می‌نامند. در تمامی سیستم‌های هیدرودینامیکی که سیال به سرعت بالا می‌رسد نظیر سرریز سد، می‌بایست پدیده کاویتاسون را مطالعه و بررسی کرد.
با ترکیدن این حباب‌های ریز صدای بسیار زیادی در سیستم ایجاد می‌شود که با تداوم آن باعث خراب شدن پمپ هیدرولیک شما می‌شود.
راهکارهای برطرف کردن صدای نامتعارف (زوزه) پمپ هیدرولیک
برای برطرف کردن صدای نامتعارف یا زوزه پمپ هیدرولیک موارد زیر را بررسی کنید:
- تنظیم فشار: بررسی کنید که پمپ خریداری شده حتما در محدوده فشار کاری مورد نیاز شما بتواند به درستی کار کند. همچنین اگر پمپ شما به تازگی صدای آن افزایش یافته است باید سراغ شیرهای کنتلرل فشار (رلیف ولو) بروید و از صحت عملکرد آن مطمئن شوید. همچنین از عدم وجود نشتی روغن در سیستم خود مطمئن شوید.
- بررسی مسیر روغن: اگر فشار روغن مشکلی ندارد، سراغ فیلتر هیدرولیک سیستم خود بروید. المنت‌های فیلتر هیدرولیک ممکن است به دلیل اشباع شدن و کارکرد زیاد به طور کلی کیپ شده باشند و اجازه ورود آزادانه روغن را به پمپ ندهند. اگر فیلتر سالم بود باید تمام شیلنگ یا لوله‌های هیدرولیک خود را بررسی کنید تا از عدم کیپ شدن آن‌ها مطمئن شوید.
- کنترل دمای روغن: همیشه دمای روغن را در محدوده مجاز شرکت سازنده پمپ خود نگه دارید. برای این کار می‌توانید از خنک کن هیدرولیک یا انواع هیتر استفاده کنید.
- هواگیری: اگر حس می‌کنید که روغن شما هوا گرفته است یک راهکار ساده وجود دارد، یک شیلنگ هیدرولیک را در قسمت خروجی پمپ هیدرولیک ببندید و سر دیگر را داخل مخزن روغن فرو کنید و اجازه دهید تا پمپ چند دقیقه کار کندو به این صورت تا 80 درصد هوای روغن تخلیه می‌شود.
- نوع پمپ: به طور کلی بعضی از پمپ‌ها صدای بیشتری دارند. مثلا صدای پمپ هیدرولیک دنده‌ای از پمپ کارتریجی (پره‌ای) بیشتر است. پس اگر محیط شما کوچک است نسبت به انتخاب پمپ مناسب دقت کنید.
- سطح روغن: همیشه در طراحی پاورپک هیدرولیک سعی کنید سطح روغن را بالاتر از پمپ هیدرولیک خود قرار دهید البته که در بسیاری از موارد می‌توانید پمپ را داخل مخزن هیدرولیک غوطه‌ور کنید که کمترین صدای ممکن را داشته باشد.
نتیجه‌گیری
صدای زوزه پمپ هیدرولیک نشانه‌ای از خرابی زود هنگام آن است و اگر مشکل آن را رفع نکنید، علاوه بر صدای زیاد باعث ایجاد هزینه هنگفت بابت تعمیر یا تعویض پمپ هیدرولیک شما می‌شود.
