انواع جک پنوماتیک

 

 

انواع جک پنوماتیک اخرین مرحله از یک مدار پنوماتیکی هستند تا به وسیله آن عملکرد فیزیکی ایجاد شود که در واقع همان عملگر های خطی یا چرخشی می باشند.

این جک ها در مدل های مختلف و بنا به نیاز مصرف کننده در بازار موجود میباشد که در زیر به معروف ترین و پر مصرف ترین آنها اشاره میکنیم:

• جک پنوماتیک چهارمیل
• جک پروفیلی پنوماتیک (سری DNC)
• جک قلمی پنوماتیک
• جک کامپکت پنوماتیک
• جک رادلس پنوماتیک (جک بدون شفت پنوماتیک)

• کاتالوگ انواع جک پنوماتیک به صورت pdf :

 

---

کاتالوگ جک پنوماتیک چهارمیل pdf 

کاتالوگ جک پنوماتیک قلمی pdf

کاتالوگ جک پنوماتیک کامپکت pdf

کاتالوگ جک پنوماتیک پروفیلی pdf

 

---

– انواع جک پنوماتیک چگونه کار میکنند؟

برای خرید جک پنوماتیک و آشنایی با انواع آن باید ابتدا به نحوه کارکرد آنها اشاره کوتاهی بکنیم.

تمامی سیلندر های پنوماتیک که در بالا نام برده شد با استفاده از هوای فشرده که منبع آن کمپرسور می باشد حرکت می کنند. بدین صورت که هوای فشرده با فشار بالا (نرمال 7 بار) به وسیله ی شیربرقی پنوماتیک یا شیر دستی پنوماتیک به داخل جک های بادی منتقل می شوند و پشت پیستون جک متراکم می شوند. این تراکم به سطح مقطع سیلندر پنوماتیک فشار وارد کرده و جک باز یا بسته می شود.

اجزای جک پنوماتیک:

اجزای جک پنوماتیک معمولا در تمامی انواع جک پنوماتیک یکسان هستند با این تفاوت که در بعضی مدل ها این اجزا به صورت دایره ای یا مربعی و نسبت به سایز جک می توانند بزرگ یا کوچک باشند.

این اجزا را می توان به دو دسته اصلی و فرعی تقسیم کرد:

اجزای اصلی:

• پیستون: اصلی ترین قطعه از اجزای جک پنوماتیک می باشد که دور آن پکینگ ها و اورینگ ها قرار می گیرند. معمولا از آلیاژ چدن یا آلومنیوم اخته می شوند و هوای فشرده شده کمپرسور پشت یا جلوی این قطعه قرار میگیرد و باعث حرکت جک می شود.

• سیلندر: بعد از پیستون، سیلندر از اصلی ترین قطعات جک به حساب می رود که از جنس آلومونیوم ساخته می شود. پیستون و میله پیستون داخل آن قرار می گیرند و در تمامی حرکات داخل سیلندر انجام می شود. بیشترین خرابی انواع جک پنوماتیک مربوط به سیلندر می باشد چرا که حتی یک خراش کوچک داخل سیلندر باعث نشتی باد به بیرون می شود.

• میله پیستون: بر روی خود پیستون سوار است و معمولا از جنس کروم ضد زنگ آلیاژ و ساخته می شود. قسمت بالای آن اکثرا رزوه می شود که بتوان جک را با مهره به دستگاه متصل نمود.

اجزای فرعی:

• پکینگ ها : در جک پنوماتیک چهارمیل پکینگ ها وظیفه ی نگهداری باد و به نوعی آب بندی را دارندو در تمامی سیلندر های بادی پکینگ ها بر روی پیستون اصلی سوار می شوند و پیستون اصلی بر روی دیواره ی داخلی سیلندر می لغزد. اگر این پکینگ ها وجود نداشته باشند در واقع فلز بر روی فلز کشیده می شود و باعث خرابی جک می شوند

• اورینگ ها: به کمک پکینگ ها می آیند و برای آب بندی هرچه بهتر این جک ها استفاده می شوند. معمولا اورینگ ها در قسمت های بالایی و پایینیو گلویی جک قرار دارند که اجازه نشتی باد را ندهد

• کفشک ها: یکی دیگر از اجزای جک پنوماتیک که فقط در مدل چهارمیل است، دو کفشک مربعی می باشد که یکی در انتها و دیگری در ابتدای جک قرار دارند. کفشک پایینی وظیفه ی نگهداری پیستون و پکینگ ها را دارد و کفشک بالایی وظیفه ی نگهداری از اورینگ های گلویی و میله پیستون را دارد. همچنین مسیر های ورودی و خروجی جک بادی نیز بر روی کفشک ها قرار دارد

• پورت های ورودی و خروجی: در تمامی انواع جک پنوماتیک با حداقل 1 و حداکثر 3 پورت برای ورود و خروج باد فشرده وجود داشته باشد. در جک های یکطرفه 1 پورت و در جک های دو طرفه 2 یا 3 پورت وجود دارد.

انواع جک پنوماتیک:

 

• جک یا سیلندرهای یکطرفه پنوماتیک (Single-acting Cylinder) :

سیلندرهای یکطرفه همانگونه که از نام آنها پیداست فقط از یک طرف کورس حرکتی خود کار را انجام می دهند و در واقع فقط یک پورت برای ورود و خروج هوا دارد.

در این نوع سیلندرها هوای فشرده از یک سمت وارد شده و پیستون متحرک را به حرکت در می آورد

به محض اینکه فشار هوا قطع گردد، توسط فنر بازگرداننده که در سمت مقابل قرار دارد پیستون و میله پیستون همراه آن را به حالت اولیه باز می گردد.

از این نوع سیلندرها جهت فشردن و پرس کردن قطعات ساخت گیره های پنوماتیکی و نیز پرتاب کردن قطعات (جدا کردن قطعه از قالب ساخت) و امثالهم استفاده می شود.

• جک یا سیلندر های دو طرفه (Double-acting Cylinder):

سیلندر پنوماتیک دو طرفه می تواند از هر دو سمت کورس حرکتی خود کار کند بدین معنی که هم در حالت رفت و هم در حالت برگشت پیستون و شفت قادرند حرکن کنند.

در این مدل از سیلندرها فنر بازگرداننده ای در کار نیست و هر دو حرکت رفت و برگشت توسط هوای فشرده انجام می گیرد یعنی 2 پورت برای ورود و خروج هوا دارد.

قابل ذکر است که بعضی مواقع جک های دوکاره می توانند دارای شفت دوطرفه یا میله پیستون دوطرفه باشند. این موضوع باعث می شود از دو سمت میله پیستون یا سیلندر، شفت بیرون بیاید و از هر دو طرف بتواند کار کند.

اما نکته ای در مقایسه سیلندرهایی با میل پیستون یک طرفه و دو طرفه وجود دارد، در سیلندرهای با میل پیستون دو طرفه نیروی هر دو طرف با هم برابر است زیرا سطح دو طرف پیستون یکسان می باشد اما در سیلندرهای دو طرفه با یک میل پیستون نیروی کار رفت و برگشت متفاوت خواهد بود.

دلیل این امر این است که میل پیستونی که به پیستون متصل است قسمتی از سطح تحت فشار قرار گیرنده نیروی هوای فشرده را از بین میبرد.

انواع جک پنوماتیک چهارمیل و پروفیلی و قلمی و کامپکت نیز از همین دسته می باشند.

• سیلندرهای چند حالته(Multiple-acting Cylinder):

در واقع از اتصال دو یا چند سیلندر به یکدیگر سیلندرهای چند حالته یا چند موضعی ساخته میشود. در نتیجه این امکان وجود دارد که بیشتر از دو موضع انتهایی ایجاد کرد مانند سیلندر های تاندم که دو یا چند سیلندر در یک بلوک یا واحد جای می گیرند و  این نوع از سیلندر ساخته می شود. مزیت آن ها این است که در عین حالی که قطر نصب ثابت می ماند نیروی سیلندر بیشتر خواهد شد.

• سیلندرهای با شفت چرخشی

همانطور که از نام آن  مشخص است برخلاف جک های معمولی میل پیستون یا شفت به جای حرکت رفت و برگشتی، حرکت چرخشی و دورانی دارد. این حرکت دورانی می تواند محدود یا نامحدود باشد. بدین معنی که شفت به صورت دایم در حال چرخش است که به آن موتور پنوماتیکی یا ایرموتور نیز گفته می شود.

چند اصطلاح از انواع جک پنوماتیک:

• کورس پیستون:

فاصله بین نقطه حرکت اولیه تا آخرین نقطه ای را که میله پیستون یا شفت سیلندر طی می نماید کورس نام دارد و بر حسب میلی متر می باشد. طول کورس پیستون سیلندرهای پنیوماتیک برحسب سفارش ساخت از ۱ تا ۲۰۰۰ میلی متر می باشد.

• قطر میله پیستون:

در صورتی که طول کورس پیستون زیاد باشد باید حداکثر باری را که میله پیستون یا شفت سیلندر می تواند تحمل کند محاسبه کرد تا بار اضافی سبب خمش یا زانو زدن میله پیستون نشود.

• ضربه گیری در مواضع انتهایی:

هنگامی که یک سیلندر پنیوماتیک در حال کار است سرعت پیستون را باید قبل از پایان کورس به حدی کاهش داد تا از خرابی قطعات مختلف به هم جلوگیری شود.

در غیر اینصورت بر اثر برخورد قطعات داخلی سیلندر علاوه بر صدمه دیدن سیلندر قسمتهای مختلف یک ماشین پنیوماتیکی نیز بر اثر ضربه حاصله دچار لقی و نهایتا صدمه می گردند.

لذا جهت جلوگیری از آسیب سیلندر و متعلقات آن داخل انواع جک پنوماتیک هر دو طرف سیلندر سیستم ضربه گیر قرار دارد.